Wyznaczanie bezpłatnych godzin w przedszkolach – interwencja RPO (14.03.2025)

W związku z dokładnym określaniem przez organy prowadzące lub dyrektorów placówek bezpłatnych godzin w przedszkolach publicznych, które mogą prowadzić do istotnego naruszenia prawa do nauki, Stanisław Trociuk, zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich, zdecydował się na interwencję.

Sprawa dotyczy konkretnej uchwały Rady Miejskiej w Wieliczce, która zdecydowała się na ustalenie sztywnych godzin bezpłatnych w podlegających jej przedszkolach, które – wedle opinii rzecznika – nie uwzględnia sytuacji wielu rodzin i może prowadzić do naruszenia prawa do nauki. W świetle dotychczasowego orzecznictwa uchwała taka budzi uzasadnione wątpliwości i wymaga zbadania tego, czy nie zachodzą podstawy do jej unieważnienia.

Przemawia za tym także stanowisko MEN-u z 2023 r., według którego „(…) ani dyrektor przedszkola, ani wójt, burmistrz, prezydent miasta, a także rada gminy, nie są upoważnieni do określania czasu realizacji tzw. godzin bezpłatnych. Z przepisów prawa oświatowego wynika, że każde dziecko, niezależnie od tego, w której godzinie zostanie przyprowadzone przez rodziców do przedszkola, ma prawo do korzystania z bezpłatnej edukacji przedszkolnej w wymiarze co najmniej 5 godzin dziennie”. W związku z tym rada gminy jest uprawniona jedynie do określenia liczby godzin (nie mniejszej niż pięć), w jakich przedszkole publiczne jest zobowiązane każdemu dziecku zapewnić bezpłatne nauczanie, wychowanie i opiekę.

Źródło: samorzad.pap.pl